Hoogbegaafde leerlingen kunnen ondanks het feit dat ze behoorlijk slim zijn, toch soms moeite hebben met bijvoorbeeld het plannen van hun werk of het meenemen van (al) hun gymspullen. Hoe kan dat nou? Dit heeft te maken met de ontwikkeling van de executieve functies.

Executieve functies… wat zijn dat precies? Het zijn de functies in je brein die het mogelijk maken dat je rationele beslissingen neemt, impulsen beheerst en kunt focussen op wat belangrijk is. De functies ontwikkelen zich gedurende een vrij lange periode. Maar de lengte van dat proces verschilt per functie.

Het werkgeheugen bijvoorbeeld, wat helpt om opdrachten te onthouden, ontwikkelt zich tot het twintigste levensjaar. Het vermogen om je gedrag op tijd te kunnen remmen, ontwikkelt zich al in de kindertijd. Tijdens de pubertijd is de ontwikkeling van beide systemen in volle gang. Het is een soort laatste groei/snoei-spurt.

De volgende executieve functies worden onderscheiden:

• Respons-inhibitie: nadenken voordat je iets doet.
• Werkgeheugen: informatie in je geheugen houden bij het uitvoeren van complexe taken.
• Emotieregulatie: emoties reguleren om doelen te behalen of gedrag te controleren.
• Volgehouden aandacht: aandachtig blijven, ondanks afleiding.
• Taakinitiatie: op tijd en efficiënt aan een taak beginnen.
• Planning/prioritering: een plan maken en beslissen wat belangrijk is.
• Organisatie: informatie en materialen ordenen.
• Timemanagement: tijd inschatten, verdelen en deadlines halen.
• Doelgericht gedrag: doelen formuleren en realiseren zonder je te laten afschrikken.
• Flexibiliteit: flexibel omgaan met veranderingen en tegenslag.
• Metacognitie: een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en te evalueren.

Per functie wordt in dit document een aantal tips gegeven.

Zwakke executieve functies komen voor bij kinderen met ADHD, autisme en leerstoornissen, maar ook bij veel kinderen zonder diagnose.

Bron: https://wij-leren.nl/executieve-functies-slim-maar.php