HB en AD(H)D

Een kind kan hoogbegaafd zijn én ADD/ADHD hebben. Maar het kan ook zo zijn dat enkele kenmerken van hoogbegaafdheid onterecht voor ADD/ADHD aangezien worden. Dit komt vaak voor, de auteurs van het boek Misdiagnose en dubbeldiagnose bij hoogbegaafdheid schatten dat in circa 50% van de gevallen de diagnose ADD/ADHD bij hoogbegaafden niet terecht is. Een juiste diagnose is belangrijk, want anders krijgt een kind onterecht stimulerende medicijnen voor aandachtsproblemen. Het probleem is dat deze medicijnen bij iedereen de spanningsboog vergroten.

Gedragingen die zowel bij een hoogbegaafde leerling als bij een leerling AD(H)D kunnen voorkomen zijn bijvoorbeeld het snel afgeleid zijn, onrustig/actief gedrag vertonen of het niet goed kunnen omgaan met regels en gewoonten. Als je een correcte diagnose wilt stellen, moet gelet worden op de kenmerken van het hoogbegaafde kind en de omgeving.

Een kenmerk van ADD/ADHD dat niet voorkomt bij hoogbegaafden, is de manier waarop de leerling opdrachten uitvoert. Kinderen met ADD/ADHD zijn over het algemeen niet consistent in hun prestaties of efficiëntie. Hoogbegaafden zijn dit doorgaans wel, als ze worden uitgedaagd. Daarom is het belangrijk om de omgeving te onderzoeken. Wordt het kind uitgedaagd? Het is veelzeggend als de problemen afnemen in contact met andere hoogbegaafden, of als ze thuis zijn.

Het tweede verschil is dat kinderen met ADD/ADHD het allerbeste functioneren in een erg gestructureerde omgeving. Ook hoogbegaafden doen het dan beter, maar zij weigeren een verstikkende structuur.

Het derde verschil gaat niet over de tijd die aan een opdracht besteedt wordt, maar juist over de tijd die het kind er niet aan besteed. Een kind met ADD/ADHD keert na verstoring moeilijk terug naar zijn taak, terwijl een hoogbegaafd kind gemakkelijk de opdracht weer oppakt. Een hoogbegaafd kind kan zich langdurig concentreren op een taak, als die zijn/haar interesse heeft.

Verder is de observatie van de ouders erg belangrijk bij het stellen van een diagnose. Als de problemen pas beginnen als het kind naar school gaat, is het de vraag of de diagnose ADD/ADHD juist is.