Gesignaleerd en dan?

Is er een ontwikkelingsvoorsprong geconstateerd? Dan is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de leerling een passend onderwijsaanbod krijgt. Uitgangspunt daarbij zijn het gebied waar de leerling de voorsprong op heeft en waar de leerbehoefte van de leerling op dat moment ligt.

Een belangrijk kenmerk van een passend aanbod is dat het kind gestimuleerd wordt zich te ontwikkelen tot een goede ‘leerder’. Taken die daarbij horen zijn niet alleen maar leuk, maar bieden ook een gezonde dagelijkse portie frustratie. Als het goed is dagen deze taken ons uit tot vallen en opstaan om uiteindelijk tot beheersing te komen. Het moment van beheersing is dan het gene wat als ‘leuk’ of ‘prettig’ wordt ervaren (van Gerven, 2009).

Tips

  • Het thematisch werken bij kleuters biedt veel mogelijkheden om te verrijken. Maak activiteiten betekenisvol en biedt ruimte voor de eigen belangstelling van de kleuter binnen de grenzen van wat voor de leerling een passend onderwijsaanbod is. Als je bijvoorbeeld met een thema ‘de postbode’ begint, en de kinderen maken een brievenbus voor de klas, dan kunnen ze samen bedenken wat er nodig is, hoe het eruit kan zien, wat er nodig is, wie wat nodig heeft. Je maakt er een heel project van, waarbij ieder kind wat kan doen. Kinderen met een vermoeden van ontwikkelingsvoorsprong gaan dan vaak helemaal los en bedenken van alles.
  • Zorg voor open, hogere orde denkvragen, waarbij de leerlingen moeten nadenken en waarbij er niet persé een goed of antwoord is, maar waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn. Dit kan heel mooi bij het lezen van een prentenboek (bijvoorbeeld met behulp van deze vragenkaart) of met de Denksleutels. De sleutels kun je onder andere vinden op deze website. In dit filmpje wordt uitgelegd hoe je met denksleutels kunt werken.
  • Alvast doorgaan met stof en werkbladen van groep 3 is minder geschikt als uitdaging. Slimme kleuters hebben vaak óók nog behoefte aan handelend leren. Bedenk cognitieve doe-opdrachten waarbij het kind intrinsiek wordt uitgedaagd zich exploratief op te stellen. Bijvoorbeeld door in de bouwhoek de gemaakte garage eens te bekijken op de bruikbaarheid… is er voldoende ruimte? Kunnen er ook vrachtwagens in? Waar staat deze garage? Van wie is de garage? Wat kun je nog meer van dit gebouw maken met dezelfde blokken? Het werken bij de kleuters biedt heel veel mogelijkheden om het creatieve en probleemoplossende vermogen van kleuters te stimuleren.
  • Soms vindt een leerling de taak niet leuk of saai. Dit betekent meestal dat de leerling de taak moeilijk vindt of niet weet hoe hij eraan moet beginnen. Dat is een mooi moment om het leren leren en het doorzettingsvermogen te stimuleren. Geef de leerling vertrouwen door even samen op te trekken en de leerling weer los te laten als je merkt dat hij de volgende stap kan/durft te zetten. Bekrachtig telkens het doorzetten!
  • Onderzoekend en ontwerpend leren biedt ook veel mogelijkheden voor verrijken.